Hiện nay du lịch MICE được hiểu một cách tương đối là: “Một loại hình du lịch kết hợp của du khách giữa mục đích đi dự hội nghị, hội thảo, triễn lãm, tham gia các sự kiện là chính với việc sử dụng các dịch vụ và tham quan du lịch”.
Tác giả: (Lê Thu Huyền- lớp Đại học Quản trị khách sạn K2B)
Đặt vấn đề
MICE là thuật ngữ viết tắt của các chữ cái đầu trong tiếng Anh bao gồm: Meeting (Gặp gỡ, họp mặt); Icentive (Khen thưởng, khuyến khích); Convention/Conference (Hội nghị, hội thảo/đại hội) và Exhibition/Event (Triển lãm/sự kiện).
Cùng với sự phát triển của nền kinh tế trên thế giới, xu hướng đi du lịch ngày càng gia tăng cả về mặt số lượng và chất lượng. Trong đó có người đi du lịch thuần túy với mục đích phục hồi sức khỏe, nâng cao nhận thức, tham quan, nghỉ dưỡng… Tuy nhiên bên cạnh đó có đối tượng khách thực hiện chuyến đi ngoài mục đích tham quan du lịch, còn có mục đích tìm kiếm cơ hội đầu tư, tham gia các sự kiện kinh tế, văn hóa, chính trị, lễ hội…. Vì vậy chuyến đi của họ là một loại hình du lịch kết hợp MICE.
Hiện nay du lịch MICE được hiểu một cách tương đối là: “Một loại hình du lịch kết hợp của du khách giữa mục đích đi dự hội nghị, hội thảo, triễn lãm, tham gia các sự kiện là chính với việc sử dụng các dịch vụ và tham quan du lịch”.
Loại hình du lịch MICE chính thức xuất hiện tại Việt Nam từ năm 1990 và đã có bước phát triển nhanh chóng, lượng khách MICE tăng liên tục. Việt Nam có những thuận lợi để khai thác thị trường khách du lịch MICE như: Việt Nam gia nhập WTO, có quan hệ ngoại giao rộng mở với nhiều cơ hội hợp tác, trao đổi quốc tế, tạo ra các chương trình hội nghị, hội thảo có sự tham gia của nhiều tổ chức, cá nhân đến từ nhiều quốc gia trên Thế giới. Việt Nam tổ chức thành công một số sự kiện quốc tế lớn như Seagame 22 năm 2003, Hội nghị thượng đỉnh Á- Âu (ASEM 5) năm 2004, Hội nghị diễn đàn Nghị viện Châu Á – Thái Bình Dương (APPF) năm 2005, Hội nghị các nhà kinh doanh các nền kinh tế thành viên APEC diễn ra vào 20 tháng 11 năm 2006, Diễn đàn du lịch ASEAN (ATF) 2008, 2019), Hội nghị cấp cao ASEAN 16 (tháng 4 – 2010) với sự tham gia của lãnh đạo cấp cao 10 nước thành viên ASEAN,… Ngoài các hội nghị quốc tế này, hàng trăm cuộc hội nghị, hội thảo của các bộ/ngành, các tổ chức, tập đoàn, doanh nghiệp,… trong nước cũng được tổ chức hàng năm.
Bên cạnh kết quả đã đạt được, du lịch MICE Việt Nam cũng đang đứng trước nhiều khó khăn, thách thức. Đó là sự yếu kém trong hoạt động marketing, xúc tiến, quảng bá; các thủ tục visa, hải quan còn rườm rà, phức tạp; sân bay quốc tế nhỏ; thiếu các trung tâm hội nghị, hội thảo, triển lãm tầm cỡ quốc tế; các dịch vụ vui chơi giải trí còn nghèo nàn; thiếu các chương trình du lịch mới và hấp dẫn; nguồn nhân lực chưa chuyên nghiệp… Điều đáng nói là các công ty lữ hành và khách sạn còn thiếu kiến thức, kinh nghiệm cũng như kế hoạch, chiến lược trong kinh doanh du lịch MICE. Bên cạnh đó, Việt Nam cũng đang phải chịu sự cạnh tranh gay gắt với các nước trong khu vực như Thái Lan, Malaysia, Philippines, Indonesia,… Nếu khắc phục được những khó khăn, thách thức này, du lịch MICE hoàn toàn có thể phát triển mạnh hơn nữa và trở thành đối thủ cạnh tranh của các quốc gia trong khu vực cũng như trên thế giới.
- Thực trạng kinh doanh du lịch MICE tại khách sạn Sài Gòn – Hạ Long
Khách sạn Sài Gòn Hạ Long là một trong những khách sạn 4 sao hàng đầu tại thành phố Hạ Long. Tọa lạc tại trung tâm khu du lịch Bãi Cháy, khách sạn sở hữu tầm nhìn bao quát Di sản Thiên nhiên Thế giới Vịnh Hạ Long. Từ đây, du khách có thể dễ dàng tiếp cận tất cả các điểm tham quan du lịch chính của thành phố như Vịnh Hạ Long, Sun Wolrd Hạ Long complex và bờ biển Bãi Cháy.
Khách sạn gồm 205 phòng nghỉ được thiết kế hiện đại và tiện nghi, trong đó có 88 phòng hướng núi, 117 phòng Deluxe và Executive Suite hướng biển với ban công riêng, bao trọn cảnh vịnh Hạ Long.
Hiện tại khách sạn Sài Gòn – Hạ Long đang khai thác nguồn khách MICE với đối tượng khách MICE nội địa chủ yếu là khách từ các cơ quan ban ngành ở trong và ngoài tỉnh, các đoàn khách của chính phủ, các doanh nghiệp đóng trên địa bàn thành phố, các công ty du lịch, hãng lữ hành và doanh nghiệp thuộc ngành nghề khác. Dịch vụ MICE sử dụng chủ yếu là thuê phòng họp, và phục vụ ăn uống.
Đối với khách MICE quốc tế, khách sạn Sài Gòn – Hạ Long là khách sạn đi đầu về số lượng các hội nghi, hội thảo tại Hạ Long và tập trung vào thị trường khách cao cấp bao gồm cả Châu và Châu Á như: Anh, Mỹ, Nhật Bản, Đức, Singapore và Thái Lan.
Với xu hướng chung là tập trung vào thị trường khách cao cấp, trong đó thị trường khách MICE là thị trường rất quan trọng, bởi đây là thị trường không chỉ đem lại doanh thu cao, quy mô phục vụ lớn mà còn là chỉ tiêu đánh giá thứ hạng, uy tín, thương hiệu của khách sạn.
Bảng 1. Thống kê kết quả kinh doanh du lịch MICE của khách sạn
từ năm 2017 – 2019
| Chỉ tiêu | Năm 2017 | Năm 2018 | Năm 2019 |
| Số HN – HT (Hội nghị, hội thảo) | 75 | 68 | 80 |
| Tổng doanh thu (Tỷ đồng) | 63.200 | 71.600 | 77.400 |
| Doanh thu từ khách MICE (Tỷ đồng) | 7.872 | 6.629 | 12.878 |
| Tỉ lệ (% ) | 12,46 | 9,26 | 16,64 |
(Nguồn: Phòng kinh doanh khách sạn Sài Gòn – Hạ Long)
Qua bảng thống kê trên cho thấy kết quả kinh doanh du lịch MICE của khách sạn Sài Gòn – Hạ Long đã có sự biến động từ năm 2017 đến năm 2019. Giai đoạn 2017 – 2018, mặc dù doanh thu từ hoạt động thu hút khách du lịch MICE có giảm tuy nhiên đây cũng là tỷ lệ cao so với các đối thủ cạnh tranh. Giai đoạn 2018 – 2019, doanh thu từ khách du lịch MICE đã tăng lên nhanh, năm 2019 doanh thu đã tăng gần gấp đôi so với năm 2018. Điều này cho thấy khách sạn đã có những chính sách để thu hút dòng khách MICE khá hiệu quả. Tuy nhiên, xét trên tổng số doanh thu của hoạt động kinh doanh tại khách sạn thì doanh thu từ khách MICE còn thấp.
Đối tượng khách chủ yếu tại khách sạn Sài Gòn – Hạ Long là khách quốc tế, có khả năng thanh toán cao tập trung ở thị trường khách Châu Âu, Hàn Quốc và Nhật Bản. Tuy nhiên, nguồn khách MICE chủ yếu của khách sạn Sài Gòn – Hạ Long là khách MICE nội địa chiếm tới trên 75%. Theo đánh giá của khách sạn, kinh doanh du lịch MICE tại các khách sạn Sài Gòn – Hạ Long có hiệu quả chưa cao do đặc điểm nguồn khách chủ yếu là khách nội địa, khách tại địa bàn thành phố nên có mức chi tiêu thấp, sử dụng dịch vụ đơn lẻ. Ngoài ra, số lượng khách MICE tại khách sạn so với tổng số khách của khách sạn vẫn chiếm tỉ lệ rất nhỏ. Do đó các khách sạn Sài Gòn – Hạ Long cần có giải pháp để thu hút khách MICE, nâng cao hiệu quả kinh doanh của khách sạn. Hiện tại, khách sạn Sài Gòn – Hạ Long vẫn bị động về nguồn khách, các nguồn khách từ doanh nghiệp lữ hành chủ yếu chọn Hạ Long là một điểm đến trong chương trình du lịch MICE do đó có thời gian lưu trú ngắn. Để phát triển thị trường khách MICE, khách sạn cần có chiến lược chủ động tìm khách hàng mới, khách hàng tiềm năng bên cạnh đó phải luôn luôn đáp ứng chất lượng dịch vụ tốt nhất, có chính sách giảm giá với khách hàng quen để khách quay trở lại khách sạn trong những lần tiếp theo. Bên cạnh đó, cũng cần liên kết với các đối tác nước ngoài để có thể tổ chức được các hoạt động MICE ở nước ngoài cho đối tượng khách nội địa, không nên chỉ bó hẹp các hoạt động MICE trong phạm vi trong nước và thành phố. Có như vậy hiệu quả khai thác loại hình du lịch này mới mang lại hiệu quả cao.
3. Giải pháp phát triển du lịch MICE tại khách sạn Sài Gòn – Hạ Long
Để có thể thu hút và duy trì dòng khách du lịch MICE, khách sạn Sài Gòn – Hạ Long cần phải tiến hành thực hiện đồng bộ một số giải pháp sau:
Thứ nhất, duy trì là điểm điến an toàn và thân thiện. Khả năng thu hút và duy trì hoạt động kinh doanh du lịch của một địa phương nói chung và khách sạn nói riêng sẽ bi ̣suy giảm khi điạ phương đó không đảm bảo đươc̣ tình trạng an ninh, an toàn trong xã hội. Khi lựa chọn một khách sạn để tổ chức các hoạt động MICE, du khách thường đặt yếu tố an ninh và an toàn tại điểm đến lên hàng đầu khi họ ̣đưa ra quyết định. Đặc biệt đối với khách MICE cao cấp vấn đề này càng trở nên quan trọng khi lưạ chọṇ điạ điểm tổ chức các hoạt động MICE. Hạ Long có lợi thế về tài nguyên du lịch, an toàn, an ninh tốt tuy nhiên bên cạnh đó vẫn có một số hạn chế cần khắc phục để trở thành điểm đến hấp dẫn đối với khách du lịch nói chung và khách MICE nói riêng. Hiện nay, trên địa bàn thành phố xuất hiện khá nhiều người già và trẻ em ăn xin, thậm chí xuất hiện cả những thành phần nghiện hút tại một số tuyến phố, các tụ điểm tập trung đông người (trong đó có khách du lịch) để xin ăn hoặc xin tiền. Điều này làm ảnh hưởng không nhỏ đến hình ảnh du lịch của thành phố, dễ khiến khách du lịch có cảm giác mất an toàn và người dân tại điểm đến không thân thiện. Để khắc phục tình trạng này cần có sự tham gia của nhà quản lý, chính quyền địa phương và công an thành phố cùng phối hợp tham gia để loại bỏ tình trạng gây mất an toàn và an ninh cho khách du lịch. Chính quyền địa phương, cơ quan quản lý nhà nước về du lịch của tỉnh và thành phố tích cực tuyên truyền, giáo dục văn hóa bán hàng cho đội ngũ thương nhân bán hàng tại các khu mua sắm nói chung và các khu mua sắm tâp̣ trung nhiều khách du lic̣h nói riêng như chợ Vườn Đào, khu chợ đêm, chợ Hạ Long … Cần tuyên truyền, giáo dục cho họ các kỹ năng giao tiếp, bán hàng và thái độ bán hàng thân thiện. Nghiêm cấm tình trạng chèo kéo khách du lic̣h, bán hàng quá đắt cho khách du lịch theo kiểu “chặt chém”, kinh doanh theo kiểu “ăn sổi”. Thành phố cần thực hiện các chiến dịch giáo dục đối với đội ngũ lái xe thồ, xích lô, xe ôm, taxi, xe buýt về thái độ thân thiện, lịch sự trong giao tiếp, sẵn sàng giúp đỡ khách du lịch khi họ yêu cầu giúp đỡ trên đường đi, khi bị lạc hay tìm một địa chỉ khách sạn, nhà hàng,… nào đó. Có như vậy mới tạo ra cho khách du lịch cảm giác thân thiện, cảm nhận được lòng hiếu khách của người dân khi đến với Hạ Long và tạo ấn tượng cho khách du lịch về một thành phố văn minh – một trong những yêu cầu đòi hỏi của loại hình du lịch MICE. Thực hiện tuần tra theo kế hoạch; Ngăn chặn, bắt giữ các trường hợp phạm pháp (hành hung, cướp giật, móc túi du khách,…) giao cho công an địa phương xử lý; Phối hợp với các cơ quan chức năng ngăn chặn các trường hợp ăn xin, bán hàng rong đeo bám, làm phiền du khách và các vi phạm lấn chiếm lòng lề đường.
Thứ hai, tăng cường quảng bá khách sạn đến thị trường khách MICE. Những năm qua, công tác quảng bá xúc tiến du lịch của Quảng Ninh không ngừng được quan tâm và đã thu được một số kết quả nhất định. Quảng Ninh đã tham gia nhiều tổ chức, nhiều diễn đàn, nhiều hội chợ, triển lãm trong nước và quốc tế về du lịch, qua đó quảng bá và giới thiệu về điểm đến du lịch Hạ Long. Tuy nhiên, nội dung các hoạt động quảng bá và xúc tiến nhằm giới thiệu Hạ Long như một điểm đến hấp dẫn với đối tượng khách MICE vẫn còn nhiều hạn chế. Các hoạt động quảng bá với thị trường MICE của khách sạn chưa hiệu quả. Trong thời gian tới, để phát triển hoạt động kinh doanh loại hình du lịch MICE, các khách sạn cần có cần nỗ lực hơn nữa công tác quảng bá dịch vụ hội nghị, hội thảo với đối tượng khách MICE. Hiện nay, khách sạn Sài Gòn – Hạ Long đã lựa chọn cho mình một phương thức quảng cáo phổ biến là quảng cáo qua mạng Internet với hai ngôn ngữ là tiếng Anh và tiếng Việt. Đây là phương pháp tốt để tiếp cận thị trường khách nước ngoài. Tuy nhiên đẩy mạnh lượng khách nội địa tới khách sạn thì phương thức này lại không hiệu quả. Do đó khách sạn cần đẩy mạnh các hoạt động quảng cáo thông qua:
– Tham gia các hội chợ về MICE, thông qua các hoạt động thể thao, văn hoá trong tỉnh và quốc gia nhằm giới thiệu khả năng đáp ứng dịch vụ MICE của khách sạn;
– Khách sạn nên in tập gấp chuyên dùng để quảng cáo cho khả năng cung ứng của khách sạn về loại hình du lịch MICE;
– Thiết kế một Folder riêng trong website của khách sạn về khả năng phục vụ khách MICE;
– Liên kết với tổ chức trong và ngoài nước để thu hút khách đến với khách sạn;
– Lập một bộ phận chuyên trách hoạt động trong lĩnh vực MICE từ khâu nghiên cứu thị trường, thu hút khách, tổ chức hội nghị hội thảo, các chính sách kèm theo.
– Ngoài ra, do đặc điểm vị trí địa lý, Quảng Ninh có nguồn khách rất lớn từ Trung Quốc, lượng khách MICE chiếm tỉ lệ khá lớn trong nguồn khách MICE quốc tế, các khách sạn nên có thêm một ngôn ngữ tiếng Trung trong website quảng cáo về khách sạn nói chung và quảng cáo dịch vụ phục vụ MICE nói riêng.
Thứ ba, tăng cường khả năng cung ứng dịch vụ MICE. Để phát triển loại hình du lic̣h MICE trong điều kiện nguồn lực có hạn của khách sạn đòi hỏi phải có sự phối hợp các nhà cung ứng, doanh nghiệp thuộc ngành nghề khác và các cơ quan quản lý nhà nước có liên quan. hách sạn Sài Gòn – Hạ Long cần phối hợp với các bên, các ngành nghề, lĩnh vực liên quan như Du lịch – Văn hóa – Thể thao với Giao thông vận tải, Kế hoạch đầu tư, Tài chính, Công thương, Xúc tiến thương mại , Y tế, Công an, Hải quan… mới đảm bảo sự phát triển đồng bộ để hấp dẫn khách du lịch MICE đến khách sạn. Đây là những đơn vị thường xuyên có nhu cầu tổ chức các sự kiện, hội nghị, hội thảo, diễn đàn, hội nghị khách hàng nên có thể trở thành những nguồn khách lớn của khách sạn. Đồng thời, những đơn vị này cũng đảm bảo các điều kiện về cơ sở hạ tầng, vật chất kỹ thuật, điều kiện đón tiếp khách. Bên cạnh đó, cũng cần thiết lập mối quan hệ và phối hợp với các công ty chuyên tìm kiếm nhà tổ chức hội nghị, hội thảo chuyên nghiệp; các cơ quan quản lý điểm đến, các công ty truyền thông và tổ chức sự kiện,… để tìm kiếm nguồn khách và tổ chức các hoạt động MICE một cách bài bản, chuyên nghiệp.
Mặc dù được đánh giá khá cao về chất lượng dịch vụ lưu trú tuy nhiên khách sạn Sài Gòn – Hạ Long cần không ngừng đầu tư mua mới các trang thiết bị, nâng cấp sửa chữa hệ thống phòng ngủ đặc biệt là nâng cao hệ thống phòng ngủ cao cấp để có thể đáp ứng những nhu cầu ngày càng đa dạng, phức tạp của khách MICE. Việc tu bổ, sửa chữa một số hạng mục cần được tiến hành định kỳ để luôn tạo cảm giác mới mẻ, thoải mái cho khách khi sử dụng, tránh sự đơn điệu và nhàm chán trong việc cung cấp dịch vụ lưu trú cho khách. Bên cạnh đó, các khách sạn cần tăng cường các dịch vụ bổ sung đi kèm như dịch vụ giặt là, trao đổi ngoại tệ, dịch vụ spa & sauna, massage, karaoke, dịch vụ làm visa, hộ chiếu, dịch vụ đặt vé máy bay, tàu hỏa, phục vụ ăn uống tại phòng,…
Thứ tư, hoàn thiện công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực. Kinh doanh du lịch MICE là loại hình kinh doanh tổng hợp với những yêu cầu cao về chất lượng dịch vụ, đòi hỏi phải có sự giao tiếp rộng và trực tiếp hơn đối với khách, đòi hỏi trình độ nghiệp vụ, kỹ năng điều hành tổ chức phục vụ chuyên nghiệp. Du lịch MICE đối với Hạ Long còn khá mới mẻ, do đó đào tạo và phát triển nguồn nhân lực và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho du lịch MICE tại Hạ Long đặc biệt là đội ngũ lao động trong khách sạn kinh doanh loại hình du lịch MICE là một trong những đòi hỏi cấp thiết. Trong thời gian tới, để có thể đào tạo và phát triển đội ngũ nhân lực đáp ứng được nhu cầu du lịch MICE khách sạn Sài Gòn – Hạ Long cần áp dụng những giải pháp sau:
– Khách sạn cần có đội ngũ nhân lực chuyên về thị trường MICE. Cụ thể khách sạn Sài Gòn – Hạ Long tham gia kinh doanh du lịch MICE có nhân viên chuyên trách thị trường này nhằm khai thác có hiệu quả nguồn khách cũng như được đào tạo bài bản về chuyên môn;
– Khách sạn Sài Gòn – Hạ Long cần tổ chức các khóa đào tạo đặc biệt, chuyên sâu về du lịch MICE cho đội ngũ nhân viên (sales và nhân viên phục vụ) các nghiệp vụ, kiến thức và kỹ năng tổ chức các hoạt động MICE một cách chuyên nghiệp và bài bản theo đúng nghĩa của nó, tránh tình trạng các doanh nghiệp sử dụng nguồn nhân lực sẵn có, chưa được đào tạo của mình trong việc tổ chức các hoạt động MICE sẽ làm ảnh hưởng đến chất lượng và tính chuyên nghiệp của các hoạt động;
– Tổ chức các chuyến khảo sát, học tập kinh nghiệm trong và ngoài nước cho đội ngũ cán bộ quản lý, nhân viên phụ trách thị trường MICE. Các nội dung cần quan tâm là kiến thức chung về du lịch MICE, thị trường khách MICE, đặc điểm của khách MICE, kinh nghiệm tổ chức các hoạt động MICE…
– Cần chú trọng đào tạo nâng cao trình độ ngoại ngữ gắn với thị trường tiềm năng mà khách sạn đang hướng tới, bồi dưỡng kỹ năng giao tiếp, ứng xử, các kiến thức về nghiệp vụ lễ tân ngoại giao cho đội ngũ nhân viên phụ trách và phục vụ du lịch MICE . Đây là một việc làm quan trọng để khách sạn Sài Gòn – Hạ Long có thể vươn tới khai thác đối tượng khách MICE quốc tế.
- Kết luận
Phát triển du lịch MICE là một trong những mục tiêu của chiến lược phát triển ngành du lịch Quảng Ninh nói chung và Hạ Long nói riêng. Hạ Long được đánh giá là điểm đến có nhiều tiềm năng và điều kiện thuận lợi để phát triển du lịch MICE. Để phát triển loại hình du lịch này, các điều kiện về cơ sở hạ tầng – vật chất kỹ thuật, nguồn nhân lực, cảnh quan thiên nhiên và văn hoá đóng vai trò quan trọng. Đó đồng thời là điều kiện tiên quyết để phát triển kinh doanh MICE tại khách sạn Sài Gòn – Hạ Long. Mặc dù là lĩnh vực còn khá mới mẻ, song khách sạn Sài Gòn – Hạ Long đã khai thác loại hình du lịch MICE và đạt được một số thành công nhất định. Cùng với những nỗ lực và cố gắng, cũng như định hướng đúng đắn phù hợp với xu hướng phát triển du lịch trong thời gian tới, chắc chắn khách sạn Sài Gòn – Hạ Long sẽ trở thành một điểm tổ chức cho khách du lịch MICE uy tín và chất lượng tại Hạ Long nói riêng và Quảng Ninh nói chung.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
- Nguyễn Vũ Hà (2009), Phân biệt du lịch MICE và dịch vụ tổ chức sự kiện, Tạp chí du lịch Việt Nam, số 11
- TS.Nguyễn Đình Hòa (2009), Du lịch MICE loại hình du lịch đầu triển vọng, Tạp chí du lịch Việt Nam, số 9 và số 10
- Đinh Thuý Ngọc (2007), Thực trạng kinh doanh du lịch MICE ở các khách sạn 5 sao tại Hà Nội hiện nay, Luận văn thạc sỹ du lịch học, trường Đại học KHXH & NV
- Đinh Thị Phương Loan (2013), Nghiên cứu phát triển du lịch MICE tại các khách sạn 4 sao ở Hạ Long – Quảng Ninh, Luận văn thạc sỹ du lịch, Trường Đại học KHXH & NV
- Phòng nghiệp vụ du lịch, Sở văn hóa thể thao và du lịch Quảng Ninh, Thống kê các cơ sở lưu trú tại Hạ Long và “Kết quả hoạt động du lịch tại Hạ Long từ năm 2015 đến 2018
- Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (2012), Dự thảo Nghị quyết phát triển du lịch Quảng Ninh giai đoạn 2012 – 2020, tầm nhìn đến 2030
- Http://www.google.com.vn/ Phát triển du MICE vì sao không?
(Lê Thu Huyền- lớp Đại học Quản trị khách sạn K2B)